Choroba perfekcjonistek – gdy ciało reaguje napięciem

Przyspieszone lub nierówne bicie serca, uczucie drżenia w klatce piersiowej, zawroty głowy, mrowienie dłoni i stóp, uczucie niepokoju, osłabienie czy kłopoty z koncentracją – to objawy, które często trudno jednoznacznie wyjaśnić.

Wyniki badań bywają prawidłowe, a pacjentki słyszą, że „to tylko stres”.

Tymczasem u części osób przyczyną może być tężyczka utajona – zaburzenie czynności układu nerwowo-mięśniowego wynikające z nieprawidłowej gospodarki minerałów w organizmie.

To schorzenie, nazywane potocznie „chorobą perfekcjonistek”, częściej dotyczy kobiet aktywnych zawodowo, żyjących w przewlekłym napięciu i stresie.

Objawy tężyczki

Do typowych objawów należą:

• uczucie drżenia mięśni (np. jakby wibrował telefon w dłoni),
• kurcze mięśni rąk, stóp lub twarzy,
• mrowienie i drętwienie kończyn,
• zawroty i bóle głowy,
• uczucie osłabienia, kołatania serca,
• napady lęku lub paniki,
• uczucie skurczu krtani i duszności,
• zaburzenia snu i koncentracji,
• uczucie zmęczenia mimo odpoczynku.

Objawy te mogą występować zarówno przy prawidłowych wynikach badań laboratoryjnych, jak i w towarzystwie innych schorzeń metabolicznych lub hormonalnych.

Skąd bierze się tężyczka?

Wyróżniamy dwa rodzaje tężyczki:

• tężyczkę jawną, związaną z niedoborem wapnia (zazwyczaj w chorobach przytarczyc),
• tężyczkę utajoną, której przyczyną są zaburzenia gospodarki wapniowo-magnezowej wewnątrz komórek, mimo prawidłowych wyników krwi.

Dzieje się tak, ponieważ stężenie minerałów wewnątrz komórek może być kilkukrotnie wyższe niż we krwi.

Dlatego badania laboratoryjne nie zawsze odzwierciedlają rzeczywisty stan gospodarki mineralnej organizmu.

Tężyczka utajona najczęściej występuje u osób aktywnych, ambitnych, narażonych na stres i brak odpoczynku – dlatego bywa nazywana „chorobą perfekcjonistek”.

Częściej dotyczy kobiet w wieku 20–60 lat.

Czynniki sprzyjające:

• przewlekły stres i przemęczenie,
• nadużywanie kawy i alkoholu,
• niedobory w diecie,
• przyjmowanie leków utrudniających wchłanianie minerałów (np. niektóre antybiotyki, leki przeciwbólowe, antydepresanty),
• zaburzenia wchłaniania w przewodzie pokarmowym.

Jak diagnozujemy tężyczkę?

Rozpoznanie jest kilkuetapowe.

1. Wywiad i badanie neurologiczne – pozwalają wychwycić charakterystyczne objawy.
2. Próba tężyczkowa (badanie EMG) – ocenia nadpobudliwość nerwowo-mięśniową i pozwala potwierdzić rozpoznanie.
3. W razie potrzeby lekarz może zlecić badania uzupełniające, by wykluczyć inne przyczyny objawów (np. zaburzenia tarczycy, anemię, niedobory witamin).

Leczenie tężyczki

Postępowanie opiera się na uzupełnieniu niedoborów mikroelementów (magnez, wapń, potas, witamina D, witamina B6) oraz redukcji czynników nasilających objawy.

W naszym ośrodku stosujemy:

• suplementację dożylną – szybkie wyrównanie niedoborów pod kontrolą lekarza,
• dobraną suplementację doustną,
• postępowanie wspierające przy objawach emocjonalnych (np. leki przeciwlękowe lub terapia psychologiczna, jeśli jest wskazana),
• edukację pacjenta – jak zapobiegać nawrotom i rozpoznawać sygnały ostrzegawcze.

Przy systematycznym leczeniu i odpowiednim stylu życia objawy tężyczki zwykle stopniowo ustępują, a komfort codziennego funkcjonowania znacznie się poprawia.

Z czym tężyczka bywa mylona?

Z uwagi na niespecyficzne objawy tężyczka utajona często bywa błędnie rozpoznawana jako:

• nerwica lub zaburzenia lękowe,
• depresja,
• choroby serca,
• choroby przewodu pokarmowego,
• stwardnienie rozsiane lub padaczka.

‍